Ngày nay, chúng ta nhìn vào âm đạo của mình – hay nói đúng hơn là âm hộ – nhiều hơn so với phụ nữ trước kia từng làm. Và khi chúng ta già đi hoặc sau khi sinh con, nhiều người trong chúng ta bị sốc khi thấy vùng kín đã thay đổi.
Khi nói đến sự lão hóa, ít bộ phận trong cơ thể phụ nữ chúng ta phải trải qua quá nhiều sự thay đổi như âm đạo. Những thay đổi đối với việc sản xuất collagen và mức độ hormone mang lại những thay đổi tự nhiên từ tuổi dậy thì cho đến mãn kinh, tất nhiên có thể trầm trọng hơn do quan hệ tình dục, mang thai, sinh con và thậm chí một số phương pháp điều trị ung thư.
Vì vậy, những gì bạn có thể mong đợi xảy ra với âm đạo của bạn trong quá trình lão hoá? Điều gì bình thường và điều gì không? Các sự kiện trong cuộc sống và sự lão hóa có thể thay đổi âm đạo của bạn như thế nào? Và bạn có thể làm gì để giữ cho vùng kín khỏe mạnh trong suốt cuộc đời? Dấu hiệu nhận biết nào để có hướng điều trị phù hợp? Hãy cùng Ella tìm hiểu ngay nhé
- Lông và tóc thay đổi
Có lẽ sự thay đổi đáng chú ý nhất ở vùng âm đạo của bạn là lông mu xám, mỏng và rụng nhiều, và cũng giống như tóc trên đầu của chúng ta, tóc ở vùng dưới có thể trở nên bạc. Ở các vùng khác như tóc trên đầu, lông chân và lông dưới cánh tay của bạn cũng có thể mỏng hơn, đặc biệt là sau khi mãn kinh.
- Âm hộ – âm đạo thay đổi
Điều đầu tiên là bạn cần phân biệt rõ ràng: âm hộ và âm đạo là hai thứ khác nhau hoàn toàn mặc dù chúng được kết nối chặt chẽ với nhau. Âm hộ là bên ngoài, và âm đạo là ống dẫn bên trong. Nhưng đa số phụ nữ khi nói về âm đạo, thì ý của họ thực sự là bao gồm cả âm hộ, môi, âm vật, môi âm hộ, môi âm hộ và thậm chí cả niệu đạo.
Khi có tuổi, làn da của bạn mất đi độ đàn hồi, nếp nhăn ngày càng rõ rệt. Điều tương tự này cũng xảy ra với âm đạo của bạn. Estrogen giúp giữ cho làn da căng mọng và đàn hồi hơn. Do đó, nội tiết tố giảm do lão hóa đồng nghĩa với việc mất tính đàn hồi của âm đạo. Điều này được gọi là teo âm hộ-âm đạo. Khi bạn già đi, giống như da ở bất kỳ nơi nào khác trên cơ thể, da vùng âm đạo và âm hộ cũng sẽ mất độ dày, chúng trở nên mỏng hơn và kém đàn hồi hơn một chút, màu sắc của âm hộ có thể thay đổi từ màu hồng sang màu nhạt hơn hoặc sẫm hơn. Đồng thời, âm vật có thể co lại, môi âm hộ có thể lỏng ra và có thể có sự co rút của một số mô. Lối vào niệu đạo cũng có thể bắt đầu trở nên sần sùi hơn.
Các bài tập Kegel có thể sẽ không giúp ích được gì, nhưng bất kỳ loại hoạt động nào mô phỏng và tiếp thêm sinh lực cho khu vực này, bao gồm cả kích thích tình dục. Nếu bạn đi khám, các bác sĩ có thể đề nghị một loại kem dưỡng ẩm âm đạo hoặc kê toa một loại estrogen tại chỗ.
- Khô và ngứa âm đạo
Thành âm đạo mỏng đi và có thể bị khô và viêm, đôi khi còn gây ra việc ngứa rát
Có thể sử dụng kem dưỡng ẩm sử dụng hai lần một tuần để giữ ẩm cho âm đạo. hoặc các chất dưỡng ẩm giúp loại bỏ cảm giác khô da ở vùng kín. Việc giao hợp thường xuyên cũng giúp âm đạo duy trì độ ẩm và linh hoạt hơn.
- Tử cung và lối vào âm đạo co lại
Để phản ứng với việc giảm nồng độ estrogen, tử cung thực sự có thể thay đổi kích thước. Khi phụ nữ già đi, bản thân tử cung có xu hướng nhỏ lại, bởi vì bạn không còn trong độ tuổi sinh đẻ nữa.
Tương tự như vậy, cửa âm đạo và chiều dài của âm đạo có thể co lại, thu hẹp lại theo tuổi tác. Tất cả các mô có xu hướng co lại, đặc biệt nếu nó không được sử dụng. Sự thu hẹp này có thể dẫn đến kích ứng, khô và đôi khi gây viêm thành âm đạo – một tình trạng được gọi là viêm teo âm đạo. Nếu không được điều trị, viêm teo âm đạo có thể gây chảy máu và đau khi quan hệ tình dục.
- Dễ bị viêm nhiễm âm đạo và lây các bệnh qua đường sinh dục
Biểu mô trở nên mỏng hơn, vì vậy bạn dễ bị nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục và HIV hơn. Bạn cũng dễ bị viêm âm đạo do vi khuẩn, có thể khiến phụ nữ cảm thấy ẩm ướt khó chịu kèm theo mùi khó chịu.
Liệu pháp estrogen tại chỗ có thể ngăn chặn sự khởi phát của các bệnh này, vì nó giúp phục hồi hệ thực vật của bạn. Dưỡng ẩm, bôi trơn và quan hệ tình dục cũng rất hữu ích, vì chúng giữ cho mô âm đạo dẻo dai và ít bị chảy ra ngoài. Tuy nhiên, không nên sử dụng chất bôi trơn có mùi hoặc hương liệu, vì nó có thể khiến phụ nữ bị nhiễm trùng nấm men.
- Thay đổi ham muốn về tình dục
Đối với hầu hết phụ nữ, mãn kinh là khi bắt đầu có những thay đổi lớn đối với vùng âm đạo. Sự sụt giảm vĩnh viễn của estrogen có thể làm cho âm đạo khô và thắt chặt, điều này có thể gây ra một vấn đề thực sự trong phòng ngủ đối với một số phụ nữ. Việc ham muốn tình dục của bạn có thể thay đổi giảm dần khi bạn già hơn. Ham muốn tình dục phụ thuộc vào một loạt các yếu tố, từ nội tiết tố đến trạng thái cảm xúc của bạn đến những giới hạn về thể chất, và mỗi phụ nữ là khác nhau.
Dù bằng cách nào, bạn có thể làm cho tình dục trở thành một trải nghiệm thú vị hơn, bạn có thể “bôi trơn” cho âm đạo của mình để nó mềm dẻo và khỏe mạnh hơn bằng cách duy trì luyện tập.
Việc giao hợp và các hoạt động tình dục khác kéo dài âm đạo có thể sẽ giúp giúp duy trì độ đàn hồi bằng cách ngăn chặn sự co thắt và thắt chặt quá mức của các mô trong khu vực. Điều này là tốt cho âm đạo, đặc biệt là thông qua những cơn cực khoái. Vì vậy, hãy thường xuyên về các hoạt động tình dục. Không nhất thiết phải bó buộc vào thời gian biểu, mà là thói quen sinh hoạt tình dục đều đặn, nó sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn cho bạn so với việc kiêng khem quá lâu
- Sa tử cung, bàng quang hoặc trực tràng vào âm đạo
Một tình trạng liên quan đến tuổi tác có thể xảy ra là sa tử cung, bàng quang hoặc trực tràng vào âm đạo, chắc hẳn bạn đã từng nghe nói đến chứng sa tử cung, xảy ra khi các cơ quan bắt đầu trượt ra khỏi vị trí do các cơ sàn chậu bị suy yếu. Có khoảng 30% đến 40% phụ nữ sẽ bị sa ở một mức độ nào đó. Phụ nữ người hút thuốc và phụ nữ đã sinh nhiều con có nhiều khả năng gặp phải tình trạng này.
Đối với những phụ nữ bị sa nhẹ, các bài tập Kegel có thể hữu ích, hoặc nêu nặng hơn thì có một lựa chọn khác là phẫu thuật, bao gồm sửa chữa nang (nhét bàng quang), trực tràng (nhét trực tràng lên) và cắt tử cung (cắt bỏ tử cung và có thể cả cổ tử cung)
- Tiểu không tự chủ
Theo thời gian, cơ và dây chằng hỗ trợ sàn chậu bắt đầu giãn ra. Trong một số trường hợp, niệu đạo thực sự có thể di chuyển liên quan đến bàng quang, điều này có thể gây rò rỉ nước tiểu. Đối với chứng tiểu không tự chủ liên quan đến căng thẳng, ví dụ như khi bạn đi tiểu một chút sau khi ho hoặc hắt hơi, bạn có thể phải điều trị phẫu thuật. Nhưng các biện pháp khắc phục không phẫu thuật khác như Kegels và phản hồi sinh học (một màn hình thực sự hiển thị khi cơ sàn chậu của bạn co lại) có thể làm một số hiệu quả.
- Dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu
Nhiễm trùng tiểu có thể trở nên thường xuyên hơn khi bạn già đi do các mô sinh dục mỏng manh hơn, nếu nhiễm trùng tiểu không được phát hiện hoặc không được điều trị có thể tiến triển thành nhiễm trùng thận và sau đó phát triển thành nhiễm trùng toàn thân. Các vết xước nhỏ cũng có thể xảy ra và dẫn đến nhiễm trùng bàng quang.
Đa số phụ nữ có thể gặp các triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu như kích thích, tăng số lần đi tiểu, nóng rát khi đi tiểu chỉ đơn giản là do giảm nồng độ hormone và kém đàn hồi mà không bị nhiễm trùng thực sự. Trong trường hợp đó, liệu pháp estrogen là một lựa chọn.
Với tất cả những dấu hiệu trên, có khoảng 25% đến 45% phụ nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh hoặc mãn kinh sẽ gặp phải, nhưng chỉ một phần tư trong số họ đến gặp bác sĩ, số còn lại đều nghĩ rằng đây là một phần của sự lão hóa như một điều bình thường trong quy luật cuộc sống.
Tuy nhiên, bạn đừng nên bỏ qua nó và để nó trở nên tồi tệ hơn, bởi vì tất cả những điều này đều có thể điều trị được – rất có thể điều trị được. Để duy trì sức khỏe âm đạo của bạn khi bạn già đi, bạn nên đi khám phụ khoa hàng năm. Đặc biệt là, nếu nhận thấy có bất kỳ thay đổi hoặc triệu chứng bất thường nào như ngứa mãn tính, đau, tiết dịch, mùi hôi rất khó chịu, chảy máu thì bạn nên đặt lịch hẹn khám với bác sĩ ngay.